Torpaq vergisinin hesablanması və ödənilməsiMüəssisələr torpaq vergisini torpaq sahələrinin ölçüsünə və müəyyən olunan dərəcələrə əsasən illik olaraq hesablayır və mayın 15-dən gec olmayaraq müvafiq bəyannaməni vergi orqanına verirlər. Burdan belə nəticə çıxarmaq olar ki, may ayının 15 dən sonra müəssisənin mülkiyyətinə və ya istifadəsinə daxil olmuş torpaqlara görə bəyannamə vermək lazım deyil. Lakin, AR Vergi Məcəlləsinin 208.5-ci maddəsinə əsasən torpaq vergisi torpağın əvvəlki sahibi tərəfindən ödənilmədiyi halda, vergi bu maddə ilə müəyyən edilmiş ödəmə vaxtına kimi torpağın yeni sahibi tərəfindən ödənilməlidir. Fiziki şəxslərin torpaq vergisi bələdiyyələr tərəfindən cari ilin iyul ayının 1-dək müəyyən olunan qaydada hesablanır və ödənilməli torpaq vergisinin məbləğini özündə əks etdirən tədiyə bildirişini isə həmin ilin avqust ayının 1-dən gec olmayaraq onlara çatdırılır. Ayrılıqda bir neçə hüquqi və ya fiziki şəxsin mülkiyyətində və ya istifadəsində olan tikililərin altında qalan və ya onlara xidmət üçün ayrılmış torpaq sahələrinə görə vergi onlara məxsus tikili sahələrinə mütənasib surətdə hesablanır. Hesablanmış torpaq vergisi bərabər məbləğlərdə 15 avqust və 15 noyabr tarixlərindən gec olmayaraq müəssisələr tərəfindən dövlət büdcəsinə, fiziki şəxslər tərəfindən isə yerli (bələdiyyə) büdcəyə ödənilir. Torpaq vergisi torpağın əvvəlki sahibi tərəfindən ödənilmədiyi halda, vergi müəyyən edilmiş ödəmə vaxtına həmin torpağın sahibi tərəfindən ödənilir. Fiziki şəxslərin sahibkarlıq fəaliyyəti məqsədləri üçün istifadə etdikləri torpaqlara, habelə hüquqi şəxslərə məxsus olan torpaqlara görə hesablanmış torpaq vergisinin məbləği məhdudlaşdırılmayan gəlirdən çıxılmalara aid edilir. AR "Torpaq Məcəlləsi"-nin 99-cu maddəsinə əsasən, Torpağın icarə haqqı torpaqdan müddətli istifadəyə görə icarəçinin icarəyə verənə ödədiyi vəsaitdir. İcarəyə verən torpaq vergisi tədiyəçisi olduqda, torpaq vergisi icarə haqqının tərkibinə daxil edilir. İcarəyə verən torpaq vergisi tədiyəçisi olmadıqda, icarə haqqının tərkibində torpaq vergisi nəzərə alınmır.
Misal
Müəssisə torpaq sahəsini icarəyə götürübdür. İcarəyə verən fiziki şəxs torpaq vergisi ödəyicisidir. AR "Torpaq Məcəlləsi"-nin 99-cu maddəsinə əsasən, icarəyəverən torpaq vergisi tədiyəçisi olduqda, torpaq vergisi icarə haqqının tərkibinə daxil edilir. Müəssisə fiziki şəxsə torpağın icarə haqqını ödəyəcək, fiziki şəxs isə torpaq vergisini özü bələdiyyə büdcəsinə ödəməlidir. Mühasibat uçotunda torpaq vergisinin hesablanması və ödənilməsi üzrə müxabirləşmələr aşağıdakı kimi aparılır:
Normativ-hüquqi aktlar:
Yazı sonuncu dəfə 2022-02-01 tarixində yenilənib. |
www.muhasib.az. Bütün hüquqlar qorunur © 2010-2023.
Saytdakı materiallardan istifadə etdikdə www.muhasib.az saytına keçid qoymaq vacibdır!